Ο δρ. Νίκος Μαντάς, δερματολόγος – αφροδισιολόγος και εκπαιδευτής στο Allergan Medical Institute, συζητά μαζί μας για την επιλογή κατάλληλα καταρτισμένων ειδικών και υψηλής ποιότητας υλικών κατά τις αισθητικές παρεμβάσεις, για τη λανθασμένη νοοτροπία που «αποσυνδέει» τις αισθητικές παρεμβάσεις από τις ιατρικές πράξεις, καθώς και για τα καλά αντανακλαστικά της Allergan Aesthetics, ενός τμήματος της AbbVie, που έρχεται να καλύψει ένα σοβαρό κενό διεθνώς: την πρωτοποριακή και σφαιρική εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας στον χώρο της Αισθητικής Ιατρικής.
Συνέντευξη στη Μαρία Λυσάνδρου
Θα ξεκινήσω λίγο αβανταδόρικα… Μια ερώτηση που ακούγεται απλοϊκή, αλλά στην ουσία της δεν είναι καθόλου: Στην Αισθητική Δερματολογία, ποιος ξέρει καλύτερα τι χρειάζομαι; Εγώ ή ο γιατρός;
Όντως αβανταδόρικη η ερώτηση! Δεν υπάρχει απόλυτη απάντηση σ’ αυτό. Και οι δύο ξέρουν!
Θα σας πω πώς το προσεγγίζω εγώ: Πάντα θα ρωτήσω «Τι είναι αυτό που σας απασχολεί;» και πάντα το ακούω και το σέβομαι. Ό,τι κι αν σ’ ενοχλεί, έχεις δίκιο – a priori! Εκεί που πολλές φορές «τα χαλάμε», είναι ο τρόπος με τον οποίο θα το φτιάξουμε. Ή η προτεραιοποίηση που θα κάνουμε.
Μπορεί εσάς, για παράδειγμα, να σας απασχολεί η ρινοπαρειακή αύλακα. Εγώ, όμως, μπορεί να θεωρώ ότι δεν έχει νόημα να πάω και να γεμίσω με υλικό το σημείο εκεί, αλλά να δούμε ολιστικά το πρόσωπό σας και τις ανάγκες του. Διότι, στην πραγματικότητα, αυτό που εγώ αντιλαμβάνομαι είναι ότι θέλετε να φαίνεται το πρόσωπό σας πιο ξεκούραστο, πιο «φρέσκο». Άρα, τι νόημα έχει να φτιάξουμε εκείνο το σημείο και το υπόλοιπο πρόσωπο να μείνει το ίδιο; Πρέπει να σας εξηγήσω, λοιπόν, τι ακριβώς πρέπει να κάνουμε, ώστε να έχουμε το αποτέλεσμα που θέλετε.
Στην ερώτηση χρησιμοποίησα επίτηδες τον όρο «γιατρός» και όχι αόριστα «επαγγελματίας», γιατί έχει διαφορά σε ποιον απευθύνεσαι και, άρα, ποιον εμπιστεύεσαι. Βλέπουμε πολλούς, είτε λόγω χαμηλότερου κόστους, είτε λόγω άγνοιας, να απευθύνονται για τη φροντίδα του προσώπου τους σε διάφορες ειδικότητες – σχετικές και μη.
Αυτό είναι ένα πάρα πολύ σοβαρό πρόβλημα. Κατ’ αρχάς, να πούμε ότι υπάρχουν άνθρωποι που ασχολούνται με τον τομέα αυτό, οι οποίοι δεν είναι καν γιατροί! Εκεί τι να συζητήσει κανείς… Πλέον μιλάμε για κίνδυνο για τη δημόσια υγεία! Οι άνθρωποι δεν έχουν γνώσεις, δεν έχουν πρόσβαση στην επαγγελματική εκπαίδευση που έχει ένας γιατρός, δεν έχουν πρόσβαση ούτε σε σωστά υλικά…
Εγώ θα σας πω και κάτι άλλο: ας πούμε ότι κάποιος ήταν τυχερός και πέτυχε ένα καλό αποτέλεσμα. Είναι ασφαλής επιλογή για τον θεραπευόμενο; Έχει τις γνώσεις να πάρει ένα σωστό ιστορικό; Ξέρει πού πρέπει και πού δεν πρέπει να επέμβει; Έχει την πρόσβαση να επιλέξει το σωστό προϊόν; Και, επιπλέον, έχει τις γνώσεις να αναγνωρίσει μια ανεπιθύμητη ενέργεια και να τη θεραπεύσει;
Όλα αυτά μπορούν να συμβούν. Ανεπιθύμητες ενέργειες μπορεί να έχουμε όλοι μας. Δεν είναι σημαντικό, λοιπόν, να γίνεται μια σωστή πρόληψη; Μου είπατε πριν ότι αυτές τις μέρες παίρνετε αντιβίωση. Αν ερχόσασταν π.χ. εσείς σήμερα για υαλουρονικό, θα μπορούσαμε να το κάνουμε; Η απάντηση είναι «όχι»! Διότι, αν το κάναμε, το πιθανότερο θα ήταν να καταλήξετε με κάποιου είδους φλεγμονή, με κάποιου είδους φλεγμονώδες οζίδιο – γενικώς με κάποιου είδους πρόβλημα. Το ξέρει αυτό κάποιος που δεν είναι ειδικός, για να το προλάβει; Ή, ακόμα κι αν προκύψει για άλλους λόγους, ξέρει πώς να το αντιμετωπίσει;
Αφήνω, λοιπόν, στην άκρη το ωραίο αποτέλεσμα. Αυτό είναι πρωτίστως θέμα δημόσιας υγείας.
Μου είπατε πριν ότι ένας ειδικός έχει τις γνώσεις για να επιλέξει, αλλά και την πρόσβαση για να εξασφαλίσει τα σωστά και υψηλής ποιότητας υλικά. Νομίζω ότι ήρθε η ώρα να μιλήσουμε για την Allergan Aesthetics, η οποία πλέον είναι τμήμα της AbbVie…
Η Allergan Aesthetics είναι κορυφαία εταιρεία στον συγκεκριμένο τομέα. Από τότε που εισήχθη στην αγορά το Vistabel, έχει κάνει brand όλες τις θεραπείες. Είναι πρωτοπόρος εταιρεία στον χώρο. Κι έπειτα, με τα υαλουρονικά της που είναι κορυφαίας ποιότητας, έχουμε κι εμείς, οι ειδικοί, την ησυχία μας. Είναι σαν να «ψωνίζουμε από το πάνω ράφι». Έχουν την καλύτερη τεχνολογία, έχουν πολύ μεγάλη ποικιλία, βγάζουν συνεχώς καινούργια προϊόντα… Υπάρχει η Ρεολογία – υπάρχει ολόκληρη επιστήμη πίσω από αυτά τα υλικά.
Αυτό εμάς μας λύνει τα χέρια και σε άλλα πράγματα: ανάλογα με το πόσο ρευστό ή πόσο σκληρό είναι το υαλουρονικό, για παράδειγμα, έχουμε τη δυνατότητα να το χρησιμοποιούμε και σε διαφορετικά σημεία. Άλλο θα βάλω βαθιά στα ζυγωματικά, άλλο θα βάλω επιφανειακά στα χείλη.
Έχουμε, λοιπόν, όμορφα αποτελέσματα, προβλέψιμα αποτελέσματα, ασφαλή αποτελέσματα, με υλικά που θα μείνουν στη θέση τους και θα μας δώσουν αυτό που τους ζητήσαμε – γιατί μη σας πω τι έχουν δει τα μάτια μας κι εμάς…
Θα πρέπει να ενημερώνεται και ο θεραπευόμενος για το υλικό που θα χρησιμοποιήσει ο ειδικός; Είναι καλό να το γνωρίζει και εκείνος, ώστε να ξέρει να το προτιμά;
Δεν είναι εύκολο, αλλά θα έπρεπε να γίνεται κάποιου είδους ενημέρωση και στο ευρύ κοινό σχετικά με τα υλικά. Αυτό, ως επί το πλείστον, εξαρτάται και από την καλή σχέση που έχει με τον ειδικό. Εμείς τα εξηγούμε όλα. Πολλές φορές, τους δείχνω ότι τα υλικά που χρησιμοποιούμε είναι της ίδιας εταιρείας που παράγει το botox, και αυτόματα οι θεραπευόμενοι αισθάνονται πιο ήσυχοι. Ξέρουν ότι αυτά τα υλικά είναι κορυφή. Μπορεί να είναι πιο ακριβά και αυτό να προβληματίζει κάποιους, αλλά προσωπικά προτιμώ να κάνω λιγότερα και να χρησιμοποιώ τα συγκεκριμένα υλικά.
Το κόστος αποτελεί, όντως, ένα βασικό παράγοντα, για τον οποίο ένας θεραπευόμενος μπορεί να κάνει «εκπτώσεις» (και) στην ποιότητα της επιλογής του. Ωστόσο, στην ουσία του, πόσο στέκει ένας τέτοιος προβληματισμός;
Είναι θέμα φιλοσοφίας του κάθε ανθρώπου. Θα έπρεπε ο καθένας να επιλέγει το καλύτερο δυνατό υλικό για τον εαυτό του. Εγώ δεν μπορώ να μπω σε άλλη λογική…
Το μόνο που θα μπορούσα να πω σε κάποιον που προβληματίζεται είναι «Οι ανάγκες σου είναι οι τάδε. Κάνε αυτά που χρειάζεσαι λίγα-λίγα». Ή «Έλα να τα κάνουμε όλα όταν θα έχεις το budget». Δεν μπορώ να μπω στη διαδικασία να κάνω κάτι άλλο και, ιδανικά, αυτός θα έπρεπε να είναι και ο τρόπος σκέψης των θεραπευόμενων. Έτσι πρέπει να σκέφτεσαι και σχετικά με τον ειδικό στον οποίο θα πας, και σχετικά με τα υλικά που θα βάλεις στο πρόσωπό σου. Αυτά τα δύο, συνήθως, πάνε μαζί.
Αν σας έλεγα «Παρακολούθησα πρόσφατα ένα διήμερο σεμινάριο για το ηλεκτροκαρδιογράφημα. Τι κι αν είμαι δερματολόγος, ελάτε να κάνουμε ένα! Γιατρός είμαι κι εγώ!», θα καθόσασταν να σας το κάνω; Ναι, φυσικά και έχω ξανακάνει καρδιογράφημα, πώς αλλιώς θα γινόμουν γιατρός; Σας φαίνεται, όμως, λογικό να έρθετε σ’ εμένα για τη συγκεκριμένη εξέταση;
Δεν είναι ιατρική πράξη το να κάνω κάτι στο πρόσωπό μου; Δεν μπορεί να επηρεάσει την υγεία μου; Άρα, γιατί το αντιμετωπίζουμε διαφορετικά;
Βλέπω κάτι ιατρεία που έχουν γίνει σουπερμάρκετ. Διαβάζεις τις υπηρεσίες που προσφέρουν και από κάτω προσθέτουν «Τώρα και botox και υαλουρονικό»! Είναι σοβαρά πράγματα αυτά;
Θα πω και κάτι τελευταίο, το οποίο είναι ίσως και το πιο σημαντικό: Η Πολιτεία πού είναι σε όλα αυτά; Δεν υπάρχει κανένας έλεγχος πουθενά, είναι όλα ανεξέλεγκτα! Δεν θα έπρεπε κάπως να σας προστατεύσει κι εσάς ως κοινό από μη γιατρούς που κάνουν ιατρικές πράξεις, με κίνδυνο της υγείας σας;
Άρα, είναι θέμα κενού στη θεσμοθέτηση; Είναι θέμα καλύτερης ενημέρωσης κοινού από πλευράς ιθυνόντων; Πού εντοπίζετε το βασικότερο πρόβλημα;
Είναι τα διαχρονικά προβλήματα της ελληνικής Πολιτείας, δυστυχώς… Κι εδώ μιλάμε για δημόσια υγεία. Η απουσία ελέγχων και η ατιμωρησία είναι σοβαρά προβλήματα. Ο καθένας κάνει ό,τι θέλει.
Το κακό είναι ότι υποτιμάται η επίπτωση στην υγεία, επειδή το θέμα είναι αισθητικό, και μπαίνει λίγο και στο κομμάτι του lifestyle. Μα και η ακμή είναι θέμα αισθητικό! Πάτε σε ακτινολόγο να τη δει;
Ας μείνουμε, όμως, στα καλά: Χρησιμοποιώντας ποιοτικά υλικά, εμείς μπορούμε να δώσουμε καταπληκτικά αποτελέσματα, φυσικά αποτελέσματα…
Οι τεχνικές προχωράνε, τα υλικά προχωράνε, οι χρήσεις των υλικών προχωράνε. Πρέπει να τις ακολουθήσουµε.
…μα το φυσικό αποτέλεσμα δεν είναι, τελικά, και το ζητούμενο;
Αυτό είναι το ζητούμενο! Διότι υπάρχει η παρανόηση ότι όποιος κάνει επεμβατικά ενέσιμα στο πρόσωπο, γίνεται χάλια – είτε μένει το πρόσωπο «παγωμένο», είτε γίνεται παραφουσκωμένο.
Πρέπει να σας πω ότι εμείς, ως ειδικότητα, είμαστε λίγο αδικημένοι. Κι αυτό, διότι οι καλές δουλειές δεν φαίνονται! Δεν πρέπει να φαίνονται!
Δίνουμε καθημερινά φοβερά αποτελέσματα στους ανθρώπους που μας εμπιστεύονται, τους κάνουμε να δείχνουν πιο ξεκούραστοι – να δείχνουν και πιο υγιείς, τελικά… Κυκλοφορούν ανάμεσά μας πάρα πολλοί άνθρωποι με ωραία αποτελέσματα, στα οποία δεν αντιλαμβάνεται κανείς τη δική μας παρέμβαση! Λες «ξεκουράστηκε / κοιμήθηκε καλά / μάλλον περνάει καλά αυτή την εποχή», μέχρι και «ερωτεύτηκε»! (γέλια) To ωραίο που βλέπουμε, το αποδίδουμε συνήθως αλλού, γιατί έτσι έχουμε μάθει να σκεφτόμαστε. Αντιθέτως, αν δούμε κάτι κακό, λέμε αυτόματα «Αυτός κάτι έκανε, το βλέπω!».
Αυτό το ταμπού, λοιπόν, πρέπει να το σπάσουμε. Όχι μόνο επειδή η καλή δουλειά δεν είναι εύκολα ορατή, αλλά και επειδή τα άσχημα αποτελέσματα προκύπτουν κυρίως από ανθρώπους που δεν είναι ειδικοί και από προϊόντα αμφιβόλου ποιότητας.
Κακά τα ψέματα, το ταμπού σχετικά με τις αισθητικές παρεμβάσεις είναι ισχυρό. Και ανεξαρτήτως αποτελέσματος πολλές φορές…
Μα αυτό φοβούνται οι περισσότεροι! Ότι θα τους δουν οι άνθρωποι του περιβάλλοντός τους και θα τους ψέξουν «Τι ασχολείσαι τώρα μ’ αυτά; Εγώ πάντα σ’ έβλεπα μια κούκλα! Τι πας και πειράζεις το πρόσωπό σου;», υπονοώντας ότι ίσως υπάρχει κάποιο ψυχολογικό έλλειμμα… Λες και δεν πας στο κομμωτήριο να φτιάξεις το μαλλί, λες και δεν βάφεται μια κυρία πριν βγει, λες και δεν βάζει πλέον μια ενυδατική κι ένας άνδρας. Γιατί δαιμονοποιούμε τη φροντίδα του εαυτού μας; Έλεος πια με τα ταμπού… Αυτά είναι κατάλοιπα και παράξενοι μικροαστισμοί.
Ο κόσμος περισσότερο από το να βλέπει κάτι που δεν του αρέσει στον εαυτό του, φοβάται τη γενική κατακραυγή.
Πόσο σημαντικό είναι, λοιπόν, ο ειδικός να γνωρίζει πώς να διαχειριστεί και την ψυχολογία του θεραπευόμενου; Διότι αυτή συχνά είναι καθοριστικός παράγοντας σχετικά και με το τι θέλει να αλλάξει, και σε ποιον βαθμό θέλει να το αλλάξει.
Είναι όντως πολύ καθοριστικός παράγοντας η ψυχολογία, γι’ αυτό και καλούμαστε να τη λάβουμε υπ’ όψιν μας. Κατ’ αρχήν, οι αλλαγές που κάνουμε πρέπει να γίνονται βαθμιαία. Δεν θα πάμε ποτέ να κάνουμε απότομες αλλαγές.
Μου έχουν πει πολλές φορές «Μα εσύ είσαι ψυχολόγος, δεν είσαι γιατρός!». Πρέπει να συζητάμε με τον άνθρωπο που έρχεται και να προσπαθούμε να τον καταλάβουμε – τουλάχιστον όσο εκείνος μας επιτρέπει να τον καταλάβουμε. Πρέπει να καταλάβουμε τις ανάγκες του, αλλά και τις προσδοκίες του, και να εκτιμήσουμε πόσο ρεαλιστικές είναι. Υπάρχουν άνθρωποι που έρχονται με μη ρεαλιστικές προσδοκίες. Οι άνθρωποι αυτοί, ό,τι και να κάνουν, δεν θα είναι ποτέ ευχαριστημένοι. Αυτό πρέπει να το αναγνωρίσουμε, να τους κατευθύνουμε ανάλογα και να το αποφύγουμε – και για δικό τους, και για δικό μας καλό.
Μιλώντας πριν για την Allergan Aesthetics, ένα τμήμα της AbbVie, μου είπατε ότι προκύπτουν συνεχώς καινούργια προϊόντα. Ποιος είναι ο ρόλος της καινοτομίας στο κομμάτι της Αισθητικής Ιατρικής;
Πολύ σημαντικός ρόλος! Συνεχώς έρχονται καινούργια υλικά, αλλά και καινούργιες προσεγγίσεις. Έχει φέρει η Allergan Aesthetics, για παράδειγμα, ένα πολύ ωραίο υλικό, το HArmonyCa (τι ωραίο όνομα, έτσι;), το οποίο είναι συνδυασμός υαλουρονικού με υδροξυαπατίτη ασβεστίου. Πρόκειται για έναν ισχυρό βιοδιεγέρτη, ο οποίος απαντάει και σε κάποια ζητούμενα της εποχής.
Τι θα πει «βιοδιέγερση»; Θα πει ότι, με όσο πιο φυσικό τρόπο γίνεται, προκαλούμε τον οργανισμό να φτιάξει κολλαγόνο και να κάνει μία πολύ ωραία σύσφιξη, αυξάνοντας την ελαστικότητα στο δέρμα, με ένα ωραίο και πολύ ασφαλές υλικό. Ο κόσμος, λοιπόν, που έρχεται και μου λέει π.χ. «φοβάμαι μην πρηστώ» ή «μα η φίλη μου έπαθε το τάδε…», διαπιστώνει και στην πράξη ότι εδώ έχουμε ένα υλικό που δεν δίνει όγκο – πρόκειται για μια νέα προσέγγιση. Θα γίνει το δέρμα πιο ελαστικό και θα δημιουργηθεί ένα lift effect με έναν τρόπο που δείχνει απόλυτα φυσικός. Βρισκόμαστε πλέον στην εποχή της βιοδιέγερσης!
Και, από ό,τι είμαι σε θέση να γνωρίζω, έρχονται σύντομα και άλλα καινοτόμα υλικά από το pipeline της Allergan Aesthetics, τα οποία θα μας δώσουν ακόμα περισσότερες λύσεις, δημιουργώντας καινούργια ζητούμενα και προσεγγίσεις στον χώρο της Αισθητικής.
Το ότι εμφανίζονται καινοτόμα υλικά είναι, πράγματι, πολύ ευοίωνο. Ωστόσο, πόσο σημαντικό είναι να φροντίζει και ένας ειδικός παράλληλα να επιμορφώνεται σχετικά με τις εξελίξεις στον τομέα του (και όχι στα… ηλεκτροκαρδιογραφήματα, που λέγαμε), ώστε να είναι σε θέση να διαχειριστεί αποτελεσματικά αυτές τις νέες προσεγγίσεις;
Πολύ σημαντικό, δεν το συζητάμε… Εδώ έρχεται και ο ρόλος του Allergan Medical Institute (AMI), του Ιατρικού Ινστιτούτου της Allergan Aesthetics, το οποίο έχει δημιουργηθεί με σκοπό να εκπαιδεύει τους επαγγελματίες υγείας στα νέα καινοτόμα υλικά και τις νέες πρακτικές που εμφανίζονται στην Αισθητική Ιατρική. Κατ’ αρχάς, θέλω να πω ότι είμαι πολύ περήφανος που ανήκω στην ομάδα του ΑΜΙ στην Ελλάδα ως εκπαιδευτής – μια ομάδα που είναι διεθνής, δεν είναι μόνο ελληνική.
Το Allergan Medical Institute έρχεται και απαντάει σε ένα παγκόσμιο ζήτημα, την εκπαίδευση. Το πώς θα γίνεται, δηλαδή, μια σωστή εκπαίδευση των ειδικών πάνω σε αυτές τις θεραπείες. Έχοντας πολλά χρόνια εμπειρίας και με πολλά πρωτόκολλα, έχουμε καταφέρει να προσφέρουμε ένα ολοκληρωμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα στους ειδικούς, με τη σωστή σειρά εκμάθησης: τους κάνουμε θεωρία, τους κάνουμε hands-on, τους κάνουμε μαθήματα σε βάθος, όπως injection anatomy σε cadaver courses… Είναι πολύπλευρη η προσέγγιση.
Οι τεχνικές προχωράνε, τα υλικά προχωράνε, οι χρήσεις των υλικών προχωράνε. Πρέπει να τις ακολουθήσουμε. Και όσο εκπαιδευόμαστε στα καινούργια υλικά, μαθαίνουμε περισσότερα και για τα ήδη υπάρχοντα. Όπως σε όλες τις ειδικότητες επιβάλλεται να είναι κανείς updated, έτσι κι εδώ!
Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι εκτός από τη θεωρία, εδώ είμαστε updated και στην πράξη. Γι’ αυτό και εμείς, οι εκπαιδευτές, κάνουμε training courses στο εξωτερικό, ούτως ώστε να είμαστε πάντα μπροστά από τις εξελίξεις. Στη συνέχεια, ερχόμαστε να μεταλαμπαδεύσουμε αυτή τη νέα γνώση στους ειδικούς εδώ, στη χώρα μας.
Και πώς γίνεται αυτό στην πράξη μέσω του AMI; Δώστε μου μερικά παραδείγματα.
Μπορεί να είναι ένα course one-to-one ή σε μικρές ομάδες, με ασθενή εκεί, δείχνοντας βήμα-βήμα την τεχνική. Ακόμα, η εκπαίδευση μπορεί να γίνει σε webinar ή και live. Υπάρχει η σχετική πλατφόρμα του AMI, μέσα στην οποία ένας ειδικός μπορεί να βρει τη θεωρία σε διάφορα βιντεάκια εκμάθησης on demand.
Επιπλέον, έχουμε παρουσία σε μεγάλα συνέδρια με ομιλίες, ενώ ετοιμάσαμε και ένα μεγάλο event για τις επιπλοκές. Καμία άλλη εταιρεία δεν έχει κάνει κάτι αντίστοιχο!
Ξέρετε, οι εταιρείες συνήθως αποφεύγουν να ασχολούνται με τις ανεπιθύμητες ενέργειες – και είναι λογικό, γιατί αυτό το θέμα είναι «καυτή πατάτα». Πώς θα γίνει, όμως… Είναι κι αυτές μέσα στη ζωή, μπορεί να προκύψουν! Δεν πρέπει ένας ειδικός να εκπαιδεύεται στο πώς να τις αποφύγει; Ή πώς να τις αναγνωρίσει και να τις θεραπεύσει σε περίπτωση που συμβούν;
Άρα, λοιπόν, μέσω του AMI θωρακίζουμε τον γιατρό με γνώσεις, ώστε να είναι σφαιρικά καταρτισμένος. Κι επειδή πηγαίνω πολύ συχνά στο εξωτερικό, είμαι σε θέση να σας πω ότι στην Ελλάδα έχουμε πολύ υψηλό επίπεδο. Μπορεί να ακούγεται λίγο κλισέ, αλλά έτσι είναι!
Ο Δρ. Νίκος Μαντάς στο Instagram