Εργαζόμενοι/ες στα 75 Κέντρα Πρόληψης και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας από διάφορες περιοχές της χώρας πραγματοποίησαν στις 19 Ιουνίου δράσεις διαμαρτυρίας, διεκδικώντας τη διασφάλιση της λειτουργίας των Κέντρων Πρόληψης, της φιλοσοφίας της πρόληψης και των θέσεων των εργαζομένων σε αυτά.
Στα πλαίσια της συμβολικής παράστασης διαμαρτυρίας στο Υπουργείο Υγείας, αντιπροσωπεία του Σωματείου πραγματοποίησε συνάντηση με τον αρμόδιο Υφυπουργό Δημήτρη Βαρτζόπουλο. Στη συνάντηση συμμετείχε και ο διευθυντής του Γραφείου του κυρίου Υφυπουργού, κ. Τσατσούλης.
Ο Υφυπουργός ενημέρωσε τους εργαζομένους ότι, στο αμέσως επόμενο διάστημα, θα κατέβει προς διαβούλευση το ν/σ για την ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης και την αντιμετώπιση των εξαρτήσεων. Διαβεβαίωσε, δε, ότι τα Κέντρα Πρόληψης δεν θα αναφέρονται στο επικείμενο ν/ς, θα συνεχίσουν να έχουν την υπάρχουσα δομή και λειτουργία τους, καθώς δεν περιλαμβάνεται και ούτε καταργείται καμία σχετική νομοθεσία που τα διέπει. Ο νέος οργανισμός που θα συσταθεί με το όνομα ΕΟΠΑΕ, θα αναλάβει την επιστημονική εποπτεία τους.
Μέχρι το 2027, οπότε και λήγει η προγραμματική σύμβαση ανάμεσα στα Υπουργεία Υγείας και Εσωτερικών, ΟΚΑΝΑ, ΚΕΔΕ και ΕΕΤΑΑ ΑΕ, η οποία καθορίζει τον τρόπο και το ύψος χρηματοδότησης των Κέντρων Πρόληψης, αυτά συνεχίζουν να λειτουργούν απρόσκοπτα όπως γνωρίζουν. Τέλος, δεσμεύτηκε ότι κανένας εργαζόμενος/η δεν θα μείνει χωρίς δουλειά μετά το 2027 και μέχρι τη σύνταξή του. Για τα παραπάνω δεσμεύτηκε να ενημερώσει και τη Βουλή.
Στα ερωτήματα και τις ανησυχίες που τέθηκαν από τους/τις εργαζόμενους/ες όσον αφορά το τι θα γίνει μετά το 2027 και τη λήξη της σύμβασης, ο Υφυπουργός απάντησε δηλώνοντας την πρόθεσή του να βρεθεί «νομική φόρμουλα», ώστε οι εργαζόμενοι/ες στα Κέντρα να ενταχθούν στον ΕΟΠΑΕ. Όταν συσταθεί ο ΕΟΠΑΕ, θα υπάρξει επιστημονικό συμβούλιο το οποίο θα απαρτίζεται από επιστήμονες. Οι καθημερινές λεπτομέρειες της συνεργασίας με τον ΕΟΠΑΕ, η «φιλοσοφία» της Πρωτογενούς Πρόληψης των Εξαρτήσεων, η αποστολή των Κέντρων Πρόληψης στην Κοινότητα, όσο και τα τεχνικά και επιστημονικά θέματα, θα είναι αντικείμενο διαλόγου ανάμεσα στο επιστημονικό συμβούλιο και το Σωματείο, ως θεσμικό όργανο των εργαζομένων.
Όπως χαρακτηριστικά ειπώθηκε από τον Υφυπουργό, «Εάν δεν υπάρξει ως τότε άλλη εφικτή πρόταση επιστημονικά, εργασιακά κ.λπ., μπορεί να συνεχιστεί η λειτουργία τους ως έχει. Αυτό θα το δει και θα το αξιολογήσει το επιστημονικό συμβούλιο μαζί με το Σωματείο».
Η αντιπροσωπεία των εργαζομένων επέμεινε, παρ’ όλες τις διαβεβαιώσεις του Υφυπουργού, ότι η ανησυχία επιβεβαιώνεται από την καθημερινή πραγματικότητα της ζωής των Κέντρων (υποστελέχωση σε σειρά Κέντρων Πρόληψης, μη ύπαρξη νέων μόνιμων προσλήψεων εδώ και 10 χρόνια, γεγονός που οδηγεί τα Κέντρα σε συρρίκνωση δυναμικού και έργου, στάση της διοίκησης του ΟΚΑΝΑ κ.λπ.). Η συνάντηση έκλεισε με τη διαβεβαίωση ότι και μετά την ψήφιση του ν/ς θα ακολουθήσει εκ νέου συνάντηση.
Οι εργαζόμενοι/ες στα Κέντρα Πρόληψης συνέχισαν προς το κτίριο του ΟΚΑΝΑ για συνάντηση με τον Πρόεδρο του. Στη συνάντηση αναδείχθηκε η ανάγκη ενημέρωσης των εργαζομένων για την πρόθεση του ΟΚΑΝΑ όσον αφορά τα Κέντρα Πρόληψης, για το τι είδους πρόληψη επιθυμεί ο ΟΚΑΝΑ να κάνουν τα Κέντρα, για ζητήματα που αφορούν την υποστελέχωση, μη έγκριση δράσεων κ.λπ.
Ο Πρόεδρος του ΟΚΑΝΑ υπογράμμισε: «Συνεχίζουμε να κάνουμε την πρόληψη που κάνουμε (σαν ΚΠ), ακολουθώντας την προγραμματική μας σύμβαση μέχρι το 2027. Σε 3 χρόνια δεν γνωρίζουμε τι θα συμβεί, καθώς μπορεί να διαφοροποιηθεί η κοινωνία και οι ανάγκες της, και να πρέπει να αλλάξουμε τον τρόπο που δουλεύουμε». Ωστόσο, η αντιπροσωπεία επέμεινε στο γεγονός ότι η «καθημερινή επικοινωνία και συνεργασία» με τον ΟΚΑΝΑ -τη διοίκηση και τα αντίστοιχα τμήματα πρόληψης- καθιστά ιδιαίτερα ανήσυχους τους εργαζομένους.
Οι εργαζόμενοι σχολιάζουν ότι προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι στην Ελλάδα, μια ευρωπαϊκή χώρα, ο κεντρικός σχεδιασμός για τα προγράμματα πρόληψης στην κοινότητα έχει ορίζοντα 3ετιας, και το ότι αυτό παρουσιάζεται ως κάτι φυσιολογικό και μάλιστα καθησυχαστικό. Τονίζουν, δε, ότι για να γίνει ουσιαστική δουλειά, χρειάζεται μακροπρόθεσμος σχεδιασμός, ανεξάρτητος από τις αλλαγές των κυβερνήσεων. Βασικό αίτημα παραμένει η εξασφάλιση ενός διαλόγου από τα κάτω προς τα πάνω, με τις τοπικές κοινότητες, τους εργαζομένους και τους επιστήμονες στο πεδίο, τον οποίο το Υπουργείο αποφεύγει να κάνει από τότε που αποφάσισε «να αλλάξει το τοπίο».
Η ημέρα ολοκληρώθηκε με μια ανοιχτή, μαζική συγκέντρωση διαμαρτυρίας, στο Σύνταγμα, την οποία συνδιοργάνωσε το Σωματείο των εργαζομένων στα Κέντρα πρόληψης, με το «Πανελλαδικό Δίκτυο Φορέων Πρόληψης», για την οποία δούλεψαν εκατοντάδες άνθρωποι απ’ όλη τη χώρα. Οι άνθρωποι που εργάζονται στο πεδίο της Πρόληψης και Απεξάρτησης, αλλά και οι άνθρωποι που δέχονται τις υπηρεσίες, έστειλαν ποικιλοτρόπως ξεκάθαρο το μήνυμα ότι «η Πρόληψη είναι η επικοινωνία των Ανθρώπων και η ζωτικότητα των Κοινοτήτων», δεν είναι καμπάνιες ενημέρωσης, τρομοκράτησης και ηθικής αστυνόμευσης. Για να είναι αποτελεσματική τόσο η πρόληψη, όσο και η απεξάρτηση, χρειάζεται σύγκρουση με την πολιτική λιτότητας, τη λογική κόστους-οφέλους, χρειάζεται να βρεθούν στο κέντρο ο άνθρωπος και οι ανάγκες του, ο επιστημονικός διάλογος και όχι αυταρχικοί σχεδιασμοί ερήμην της κοινωνίας.
Ξεκάθαρο μήνυμα υπεράσπισης του έργου της πρόληψης έδωσαν εκπρόσωποι πολιτικών κομμάτων, όμορων σωματείων του χώρου της απεξάρτησης και ψυχικής υγείας, φορείς, εκπρόσωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, μέλη των Διοικητικών συμβουλίων των κέντρων πρόληψης, ειδικοί επιστήμονες κ.α.