“Να γραφτώ στον προσωπικό γιατρό;” “Εσύ γράφτηκες;” “Άσε μωρέ, θα περιμένω λίγο να δω τι θα κάνουν οι άλλοι και βλέπουμε.” “Σιγά μην γραφτώ να με φακελώσουν.” “Μπάχαλο θα γίνουν όλα πάλι, σιγά μη δουλέψει το σύστημα.” “Άμα χρειαστεί θα πληρώσω, δεν θα πάω στον πρώτο τυχόντα γιατρό ή στα νοσοκομεία που επικρατεί το χάος.”
Είναι σχόλια, απορίες, δηλώσεις που όλοι έχουμε ακούσει από κάποιον στην οικογένεια, το φιλικό περιβάλλον, τη δουλειά ή έστω σε ένα πηγαδάκι αγνώστων που βρέθηκαν τυχαία στον ίδιο χώρο με εμάς. Κάποια από τα παραπάνω έχουν μία λογική, κάποια καμία, αλλά κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει το γεγονός ότι οι απόψεις ποικίλλουν και, ακόμη και οι πιο θετικά διακείμενοι προς το εγχείρημα του προσωπικού γιατρού, διατηρούν τις επιφυλάξεις τους.
Γι’ αυτό ευθύνεται το αμαρτωλό ή καλύτερα το αδρανές παρελθόν μας στο κομμάτι της πρόληψης και της εκπαίδευσης του κοινού, στο θέμα της συνέπειας, αλλά και σε αυτό που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε γενικότερα “κουλτούρα υγείας”.
Δυστυχώς όλα τα προηγούμενα χρόνια η πρόληψη περιορίστηκε σε αποσπασματικές καμπάνιες ενημέρωσης, σε δεκάδες σχέδια δράσης διά πάσαν νόσον που μόνο δράσεις δεν περιελάμβαναν, ενώ την ίδια ώρα η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας ήταν ανύπαρκτη, οι πολίτες στριμώχνονταν στα νοσοκομεία που στέναζαν και στενάζουν, ενώ θα μπορούσαν οι περιπτώσεις τους να αντιμετωπιστούν εξωνοσοκομειακά, ή πλήρωναν από την τσέπη τους για να βρουν πιο γρήγορα… την υγεία τους.
Αυτή η κουλτούρα πρέπει να αλλάξει και ο θεσμός του προσωπικού γιατρού, σε συνδυασμό με τις δωρεάν προληπτικές εξετάσεις, φιλοδοξούν να βάλουν τα πρώτα γερά θεμέλια. Δεν αρκούν όμως αυτά. Θα πρέπει να προχωρήσει παράλληλα και η αναβάθμιση των νοσοκομείων και των Κέντρων Υγείας, θα πρέπει να καλυφθούν τα κενά που υπάρχουν σε προσωπικό και να αρχίσουμε γενικά να βλέπουμε την Υγεία ως επένδυση και όχι ως έξοδο.
Αυτό σημαίνει μητρώα και φάκελοι ασθενών, ψηφιοποίηση όλων των υπηρεσιών, “υγιείς” προϋπολογισμοί για τα νοσοκομεία και το φάρμακο, επένδυση στις κλινικές έρευνες και την καινοτομία, αλλά και ενίσχυση των πολιτικών πρόληψης.
Η πανδημία μάς έμαθε πολλά. Μας έδειξε ξεκάθαρα σε τι υστερούμε, αλλά παράλληλα και ότι έχουμε τις δυνατότητες με τον σωστό σχεδιασμό να πάμε μπροστά. Ας κρατήσουμε τα θετικά και ας επενδύσουμε σε ένα πιο υγιές μέλλον.
Του Θεόδουλου Παπαβασιλείου
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Ελεύθερος Τύπος