ΕΟΔΥ: Δράσεις για πρόληψη της Νόσου των Λεγεωναρίων – Όσα πρέπει να ξέρουμε για τη νόσο

Ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) συνεχίζει και το 2025 τις δράσεις του για την πρόληψη της νόσου των Λεγεωναρίων στους ταξιδιώτες που επισκέπτονται την Ελλάδα, με στόχο τη διασφάλιση της Δημόσιας Υγείας και την ενίσχυση της ασφάλειας και της ποιότητας των παρεχόμενων τουριστικών υπηρεσιών. Στο πλαίσιο της νέας τουριστικής περιόδου για το έτος 2025, έχουν προγραμματιστεί ενημερωτικές ημερίδες με θέμα: «Πρόληψη της Νόσου των Λεγεωναρίων σε ταξιδιώτες στην Ελλάδα».

Οι ημερίδες πραγματοποιούνται σε συνεργασία με την Περιφερειακή Ενότητα Μαγνησίας και Σποράδων και απευθύνονται στους ιδιοκτήτες/διαχειριστές τουριστικών καταλυμάτων στις παρακάτω πόλεις:

Βασικός στόχος των ημερίδων είναι η έγκυρη επιστημονική ενημέρωση των ιδιοκτητών/διαχειριστών τουριστικών καταλυμάτων σχετικά με τους τρόπους μετάδοσης και τα μέτρα πρόληψης της νόσου των Λεγεωναρίων με σκοπό την προάσπιση της υγείας των επισκεπτών της χώρας μας.

Οι εν λόγω δράσεις αποτελούν συνέχεια αντίστοιχων πρωτοβουλιών του ΕΟΔΥ, που υλοποιήθηκαν σε προηγούμενα έτη (2018,2023, 2024), σε συνεργασία με υπηρεσίες της τοπικής αυτοδιοίκησης των Δήμων και των Περιφερειών, συμβάλλοντας στην πρόληψη της νόσου των Λεγεωναρίων και στην ενίσχυση της ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης στον κλάδο του τουρισμού.

Ο ΕΟΔΥ προσβλέπει στη συνέχιση της στενής και ουσιαστικής συνεργασίας με την τοπική αυτοδιοίκηση για την υλοποίηση των δράσεων και την ενίσχυση της υγειονομικής ασφάλειας στους τουριστικούς προορισμούς της χώρας. Μέσα από αυτή τη συλλογική προσπάθεια,  σταθερός μας στόχος παραμένει η προστασία της Δημόσιας Υγείας και η διατήρηση της Ελλάδας ως προορισμού που εμπνέει εμπιστοσύνη και ασφάλεια στους επισκέπτες της. 

Νόσος των Λεγεωναρίων

Η λεγεωνέλλωση είναι οξεία βακτηριακή λοίμωξη του αναπνευστικού συστήματος που προκαλείται από τα βακτηρίδια του γένους Legionellae .

Υπάρχουν 50 διαφορετικά είδη λεγιονέλλας, από τα οποία τα 28 έχουν συσχετισθεί με νόσηση στον άνθρωπο, με συχνότερο τη Legionella pneumophila (18 οροομάδες, πιο συχνά η νόσηση οφείλεται στην οροομάδα 1 και στην οροομάδα 6).

Αναλυτικότερα, υπάρχουν δύο διαφορετικές κλινικές οντότητες της νόσου:

• Ο πυρετός Pontiac, που αποτελεί αυτοπεριοριζόμενη λοίμωξη που μοιάζει με γριπώδη συνδρομή.
• Η νόσος των λεγεωναρίων, που εκδηλώνεται κυρίως ως πνευμονία, δυνητικά θανατηφόρος στο 5-30% των κρουσμάτων. 

Συνοπτικά, η λεγιονέλλα αποτελεί:

• Βακτηρίδιο ευρέως διαδεδομένο στη φύση.
• Βρίσκεται στα περισσότερα συστήματα νερού.
• Αποικίζει εύκολα όλα τα συστήματα ύδρευσης, δίκτυο παροχής θερμού και κρύου νερού.

Περιβάλλοντα που ευνοούν ανάπτυξη της λεγιονέλλας

• Σε ντεπόζιτα και δεξαμενές ζεστού και κρύου νερού.
• Σε σωλήνες με ελάχιστη ή καθόλου ροή νερού π.χ τα μη κατειλημμένα δωμάτια σε ξενοδοχειακές μονάδες.
• Στα ιζήματα (βιομεμβράνες) και τις ακαθαρσίες των εσωτερικών επιφανειών σωλήνων και δεξαμενών.
• Στις ίνες καουτσούκ και τις φυσικές ίνες σε αντιτριβικούς δακτυλίους και διατάξεις στεγάνωσης
• Σε θερμαντήρες νερού και δεξαμενές ζεστού νερού.
• Στις εναποθέσεις αλάτων και τις διαβρώσεις σε σωλήνες, ντους και βρύσες.
• Επιβιώνει μέσα σε άλλα βακτήρια και αμοιβάδες.

Ιδανική θερμοκρασία του νερού για την ανάπτυξη της λεγιονέλλας είναι  μεταξύ  20°C – 45 °C.

Πώς μεταδίδεται

Αερογενώς, με εισπνοή του βακτηριδίου, όταν νερό που είναι μολυσμένο διασκορπίζεται στον αέρα υπό μορφή σταγονιδίων (αεροζόλ, ντους).

ΠΡΟΣΟΧΗ: Δεν μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο.

Χρόνος επώασης:

• Πυρετός Pontiac: 3-5 ημέρες (συνήθως 24-48 ώρες).
• Νόσος λεγεωναρίων: 2-10 ημέρες (συνήθως 5-6 ημέρες). 

Πιθανές πηγές μόλυνσης

• Συστήματα παροχής κρύου – ζεστού νερού (ντους)
• Πύργοι ψύξης συστημάτων κεντρικού κλιματισμού
• Δεξαμενές αποθήκευσης νερού
• Θερμές ιαματικές πηγές
• Ιαματικά λουτρά
• Κολυμβητικές δεξαμενές (ιδίως εκείνες όπου το νερό είναι ζεστό και διακινείται)
• Σιντριβάνια
• Υγραντήρες ατμόσφαιρας και αναπνευστικές συσκευές που λειτουργούν με νερό βρύσης

Ομάδες υψηλού κινδύνου

Όλα τα άνω των 50 ετών άτομα, οι καπνιστές, όσοι ευρίσκονται υπό αγωγή με κορτικοστεροειδή, όσοι πάσχουν από χρόνιες πνευμονοπάθειες, σακχαρώδη διαβήτη, νεοπλασματικά νοσήματα και νεφρική ανεπάρκεια, όσοι έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση οργάνων, άτομα με εξασθενημένο και ευάλωτο ανοσοποιητικό σύστημα.

Περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα του ΕΟΔΥ: https://eody.gov.gr/disease/legionellosi/