Υπογονιμότητα: Ποια σημάδια «χτυπούν καμπανάκι» σε γυναίκες και άνδρες

Γυναίκες και άνδρες συχνά εμφανίζουν συμπτώματα ή κάποιες ξαφνικές αλλαγές στο σώμα τους, τα οποία μπορεί να υποδηλώνουν την ύπαρξη μιας παραμέτρου που ενδεχομένως να δυναμιτίζει τη γονιμότητά τους. Κάποιοι μπορεί να ταλαιπωρούνται από κάτι απλό και άμεσα αντιμετωπίσιμο, άλλοι να αποδίδουν τις ενοχλήσεις τους σε διαφορετικές αιτίες, ενώ μερικοί μπορεί να έχουν σαφείς και ξεκάθαρες ενδείξεις, τις οποίες όμως παραβλέπουν. Η υπογονιμότητα, λοιπόν, αποδεικνύει ότι στην Iατρική κάθε περίπτωση είναι ξεχωριστή και μοναδική.

Πολλές ασθένειες του αναπαραγωγικού συστήματος είναι δυνατόν, επίσης, να επηρεάζουν τη γονιμότητα. «Η υπογονιμότητα είναι η δυσκολία σύλληψης με φυσικό τρόπο και, επειδή δεν πρόκειται για νόσημα, οι εκδηλώσεις της μπορεί να ποικίλλουν από γυναίκα σε γυναίκα και από άνδρα σε άνδρα. Ωστόσο, υπάρχουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά που παραπέμπουν σε πρόβλημα γονιμότητας, τα οποία δεν πρέπει να αγνοούμε», επισημαίνει ο Δρ. Ιωάννης Βασιλόπουλος, Μαιευτήρας – Ιατρός Αναπαραγωγής και Διευθύνων Σύμβουλος του Δ. Σ. της Institute of Life.

Η ύπαρξη αυτών των συμπτωμάτων δεν συνεπάγεται οπωσδήποτε την αδυναμία απόκτησης παιδιού, συνεχίζει ο κ. Βασιλόπουλος, παραθέτοντας τα πιο συχνά προειδοποιητικά σημάδια υπογονιμότητας:

Σημάδια υπογονιμότητας σε γυναίκες

• Αλλαγές στον κύκλο. Απουσία περιόδου, ακανόνιστες περίοδοι και έντονη αιμορραγία είναι καταστάσεις που βιώνουν πολλές γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. Σε αυτές τις περιπτώσεις, καλό θα είναι να παρακολουθείτε και να καταγράφετε τον εμμηνορροϊκό κύκλο και να συζητήσετε μαζί με τον γιατρό σας τους τρόπους αντιμετώπισης. Όσο πιο πλήρης είναι η καταγραφή του ιστορικού, τόσο καλύτερη η καθοδήγηση από τον γιατρό.
• Επώδυνη περίοδος. Οι έντονοι πόνοι στην περιοχή της κοιλιάς, κατά τη διάρκεια της περιόδου, σε σημείο που να προκαλούν ναυτία και τάση για έμετο, θα πρέπει να διερευνηθούν. Ιδιαίτερα αν συνυπάρχουν και άλλες ενοχλήσεις, όπως πόνος κατά τη διάρκεια της διείσδυσης στην ερωτική επαφή, αιματουρία, αίμα στα κόπρανα ή άλλα προβλήματα του κύκλου.
• Επιστροφή της ακμής. Το γνωστό πρόβλημα που θεωρείται απόλυτα φυσιολογικό την περίοδο της μετάβασης από την παιδική στην εφηβική ηλικία, όταν εμφανίζεται στην ενήλικη ζωή είναι ένα σημάδι ότι κάτι συμβαίνει με τις ορμόνες. Η ακμή, άλλωστε, είναι ένα από τα συμπτώματα του Συνδρόμου Πολυκυστικών Ωοθηκών, το οποίο ευθύνεται πολλές φορές για τη γυναικεία υπογονιμότητα.
• Τριχοφυΐα ή τριχόπτωση. Άλλο ένα σημάδι του Συνδρόμου Πολυκυστικών Ωοθηκών, καθώς οι γυναίκες που αντιμετωπίζουν αυτή την κατάσταση, έχουν συνήθως αυξημένες ανδρικές ορμόνες. Αποτέλεσμα αυτής της δυσλειτουργίας των ορμονών είναι η εμφάνιση τριχών στο πρόσωπο, το στήθος, τα χέρια και την πλάτη. Επίσης, η απώλεια μαλλιών πέρα από το φυσιολογικό ή η αραίωση των μαλλιών μπορεί να συνδέονται με αναιμία, διαταραχές του θυρεοειδούς, αυτοάνοσα νοσήματα, κ.λπ. – καταστάσεις, δηλαδή, που εμπλέκονται στην υπογονιμότητα.
• Αύξηση βάρους. Σε περίπτωση ξαφνικής αύξησης του βάρους χωρίς να υπάρχει αντίστοιχη αύξηση των ημερήσιων θερμίδων στη διατροφή, θα πρέπει να διερευνηθεί αν και σε αυτή την περίπτωση ευθύνεται το Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών. Ανεξάρτητα από την αιτία αύξησης του βάρους, θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι το υπερβολικό βάρος, όπως και το βάρος κάτω από τα όρια του φυσιολογικού, επιδρούν στην αναπαραγωγική ικανότητα.

Σημάδια υπογονιμότητας σε άνδρες

• Προβλήματα στύσης. Η στυτική δυσλειτουργία κρύβεται πίσω από το 25% των υπογόνιμων ζευγαριών. Τα προβλήματα στη στύση συνδέονται με πολλούς παράγοντες, όπως ορμονική δυσλειτουργία, τραυματισμοί, φάρμακα, κατάθλιψη ή άγχος.
• Πόνος ή πρήξιμο στους όρχεις. Ξαφνικές αλλαγές στους όρχεις από μολύνσεις ή λόγω κήλης, επιδρούν παροδικά στο σπέρμα, και η ιατρική βοήθεια σε αυτές τις περιπτώσεις είναι αναγκαία.
• Σεξουαλική διάθεση. Αν ένας άνδρας διαπιστώσει ξαφνικές αλλαγές στην ερωτική επιθυμία, αυτό είναι ένα σημάδι ορμονικού προβλήματος, το οποίο συνήθως σχετίζεται με τον υποθάλαμο ή τους αδένες της υπόφυσης. Το ίδιο σύμπτωμα παρουσιάζεται και στους άνδρες που κάνουν κατάχρηση αναβολικών στεροειδών φαρμάκων.

Κοινά σημάδια σε γυναίκες και άνδρες

Υπάρχουν, επίσης, κάποια σημάδια που είναι κοινά σε άνδρες και γυναίκες, τα οποία σχετίζονται με παλαιότερα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα που έχουν αφήσει τα ίχνη τους, με ανθυγιεινές συνήθειες (κάπνισμα, υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ) ή με έκθεση σε τοξικές ουσίες.

Όλα αυτά τα προβλήματα είναι υπαρκτά και πολλά ζευγάρια είναι πιθανόν να μη γνωρίζουν ότι αντιμετωπίζουν μία κατάσταση που υπονομεύει την προσπάθεια δημιουργίας οικογένειας.

Ωστόσο, «αν συνδυάσουμε αυτά τα προβλήματα και το γεγονός ότι το ποσοστό φυσικής σύλληψης κάθε μήνα μπορεί να φτάνει το 25% σε απολύτως υγιή ζευγάρια, διαπιστώνουμε ότι οι πιθανότητες εγκυμοσύνης μειώνονται σημαντικά για ένα ζευγάρι, πριν καν ξεκινήσουν οι προσπάθειες απόκτησης παιδιού», καταλήγει ο κ. Βασιλόπουλος.