Οι τιμές, οι τομές και το κακό συναπάντημα*

Παρακολουθώ στενά τα τεκταινόμενα στο χώρο της υγείας, περισσότερο από μία δεκαετία. Από τους πρώτους κιόλας μήνες στο ιατρικό ρεπορτάζ, κατάφερα να συγκεντρώσω πολλά κλισέ, τα οποία, ενώ στην αρχή ακούγονταν σχεδόν εντυπωσιακά, στη συνέχεια μου φαίνονταν σχεδόν γραφικά. «Σχεδιάζουμε ένα ολοκληρωμένο δίκτυο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας», «Στηρίζουμε την έρευνα και την καινοτομία», «Καλύπτουμε τις ανάγκες του ΕΣΥ σε προσωπικό», «Στο επίκεντρο βρίσκεται ο ασθενής» και δεκάδες άλλες τέτοιες βαρύγδουπες δηλώσεις έκαναν την εμφάνισή τους ανά τακτά χρονικά διαστήματα σε όλα τα ΜΜΕ, από τις εκάστοτε ηγεσίες του υπουργείου Υγείας και όχι μόνο.

Κι αν κάποτε τα κλισέ είχαν τη δύναμη να μας προκαλούν από ένα απλό χαμόγελο μέχρι και γέλια μετά δακρύων, τώρα, στα δύσκολα χρόνια που διανύουμε, οτιδήποτε έχει να κάνει με «άλλα λόγια ν’ αγαπιόμαστε», το μόνο που μπορεί να προκαλέσει είναι δάκρυα. Σκέτα.

Από τις γραφικές δηλώσεις, περάσαμε στις επικίνδυνα γραφικές πράξεις, οι οποίες στοχεύουν όχι στο να χαϊδέψουν τα αυτιά και τις προσδοκίες ενός συγκεκριμένου ακροατηρίου, αλλά στο να ικανοποιήσουν όπως-όπως τις απαιτήσεις των δανειστών και τη λογική του «να μαζέψουμε λίγα από δω, λίγα από ‘κει, να κλείσουν οι τρύπες κι αύριο βλέπουμε». Με μπακαλίστικες διαδικασίες, όμως, δεν κάνεις πολιτική και, κυρίως, δεν βοηθάς μια χώρα που βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού.

Ο τομέας του φαρμάκου αποτέλεσε από την αρχή την εύκολη λύση για την κυβέρνηση. Οριζόντια μέτρα, συνεχείς περικοπές στις τιμές, καθυστέρηση στις εγκρίσεις αποζημίωσης και χορήγησης καινοτόμων φαρμάκων, που πολίτες άλλων ευρωπαϊκών χωρών είχαν στη διάθεσή τους ακόμη και 3 ή 4 χρόνια νωρίτερα… Κι όλα αυτά, χωρίς στρατηγική, χωρίς σχεδιασμό, χωρίς να υπολογίσει κανείς τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις. Τα περισσότερα μέτρα που έχουν ληφθεί βασίστηκαν στη λογική «χρειαζόμαστε 5 ευρώ, κόψ’ τα από ‘κει και βλέπουμε».

Έλα, όμως, που δεν βλέπουμε… Δεν βλέπουμε ούτε φως στο τούνελ, ούτε τον ασθενή στο επίκεντρο, ούτε την ενίσχυση του ΕΣΥ, ούτε την Υγεία μας να βρίσκει την υγειά της. Μεταρρυθμίσεις, που βρίσκονταν στα προαπαιτούμενα της πρώτης συμφωνίας με τους δανειστές, μεταφέρονται από μνημόνιο σε μνημόνιο, απλά και μόνο για να μας θυμίζουν πως ό,τι θέλει κόπο, χρόνο και σχεδιασμό δεν αποτελεί προτεραιότητα. Η στήριξη στην καινοτομία παρέμεινε κενή τομών. Κι ας υπάρχουν προτάσεις, λύσεις, αλλά και τα μέσα για να αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητά τους, χωρίς να επιβαρύνεται το «τεφτέρι» της κυβέρνησης και, κυρίως, χωρίς να επηρεάζεται η πρόσβαση των ασθενών στις θεραπείες τους. Κι, όμως, ακόμη περιοριζόμαστε στις κλισέ δηλώσεις, τις εύκολες λύσεις και την επικίνδυνη έλλειψη βούλησης και σχεδίου. Με τις υγείες μας…

Γράφει ο Θεόδουλος Παπαβασιλείου

*Το άρθρο δημοσιεύτηκε την Κυριακή 11 Δεκεμβρίου στην εφημερίδα Ελεύθερος Τύπος.