Κλινική περίπτωση…

Το μήνυμα «να μετατρέψουμε την κρίση σε ευκαιρία», αποτελούσε την αισιόδοξη ματιά των δύσκολων ημερών που ξεκινούσαν με την είσοδο του πρώτου μνημονίου στις ζωές μας. Λίγα χρόνια μετά, η κρίση παραμένει κρίση και η ευκαιρία μοιάζει να χάνεται μέσα σε πρόχειρες αποφάσεις, σπασμωδικά μέτρα και λάθος επιλογές.

Η προχειρότητα, οι «χρόνιες υποσχέσεις» και τα λάθη, χαρακτηρίζουν και το κομμάτι της Κλινικής Έρευνας, τα πολυεπίπεδα οφέλη της οποίας αναγνωρίζονται από πολιτικούς, οικονομολόγους, φορείς και την επιστημονική κοινότητα. Θα επιχειρήσω μια μικρή αναδρομή στην τελευταία εφταετία, που δείχνει ξεκάθαρα την επικίνδυνη στασιμότητα που μας χαρακτηρίζει και η οποία μας στερεί σημαντικά οφέλη και διεξόδους από σοβαρά προβλήματα.

Από το 2010 μέχρι το 2012, Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου και Ανδρέας Λοβέρδος συγκροτούν και ανασυγκροτούν την Εθνική Επιτροπή Δεοντολογίας για τις Κλινικές Μελέτες. Τον Ιούνιο του 2012, ο πρώην πρύτανης του Πανεπιστημίου της Αθήνας, καθηγητής Ιατρικής, Χρήστος Κίττας, αναλαμβάνει υπηρεσιακός υπουργός Υγείας και, σε ευρεία σύσκεψη με όλους τους αρμόδιους φορείς, τονίζει πως «κάθε πρωτοβουλία που συνεισφέρει στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας είναι επιβεβλημένη. Εάν, επιπλέον, συνδυάζει και νέες τεχνολογίες, εκπαίδευση, παραγωγή καινοτόμων προϊόντων, τότε μπορούμε να μιλήσουμε για μια σημαντική επένδυση, για μια ελπιδοφόρα προσπάθεια».

Σε ειδική εκδήλωση, τον Μάιο του 2014, ο τότε υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης, σημειώνει πως οι κλινικές μελέτες αποτελούν προτεραιότητα για την ΕΕ και θα πρέπει να απασχολήσουν ιδιαίτερα την Ελλάδα, καθώς μπορούν να συνεισφέρουν στην προσέλκυση κεφαλαίων. Τονίζει, μάλιστα, ότι η κυβέρνηση επιθυμεί να επιλύσει άμεσα τα ζητήματα τεχνικής φύσεως που έχουν δημιουργήσει καθυστερήσεις και στρεβλώσεις.

Νοέμβριο και Δεκέμβριο του ίδιου έτους, ο επόμενος υπουργός Υγείας, Μάκης Βορίδης, υποστηρίζει ότι θα βάλει φρένο στις γραφειοκρατικές διαδικασίες που μπλοκάρουν τις Κλινικές Μελέτες. Μιλώντας σε συνέδριο με θέμα «Κλινική έρευνα: Ώρα για δράση», αναφέρει ότι ήδη έχει προωθήσει-υπογράψει δύο αποφάσεις, για να γίνουν οι διαδικασίες εξπρές.
Τον Φεβρουάριο του 2015, ο Παναγιώτης Κουρουμπλής, ως πρώτος υπουργός Υγείας της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, θέτει ως στόχο σε βάθος τετραετίας, έσοδα, τουλάχιστον, 1 δις ευρώ από τις Κλινικές Μελέτες. Ένα χρόνο μετά, ο νέος υπουργός Υγείας, Ανδρέας Ξανθός, θέτει στις προτεραιότητές του «την προώθηση της κλινικής έρευνας στη χώρα με γνώμονα την επιστημονική πρόοδο, την ασφάλεια των ασθενών και τη Δημόσια Υγεία».

Οι στόχοι παραμένουν σταθεροί στο πέρασμα των χρόνων. Οι αλλαγές για την επίτευξη παραμένουν σταθερά αργές. Λίγο η έλλειψη πολιτικής βούλησης, λίγο η αστάθεια που προκαλεί η συνεχής εναλλαγή στο εν λόγω υπουργείο (από το 2010 μέχρι σήμερα είχαμε – μαζί με τους υπηρεσιακούς – 10 υπουργούς Υγείας!), μας αφήνουν καθηλωμένους στις διαπιστώσεις, τις εξαγγελίες και τα ωραία λόγια.

Κάτι αλλάζει με το νέο θεσμικό πλαίσιο, κάτι κινείται, ωστόσο χρειάζεται ακόμη δουλειά, για να ξεφύγουμε από το μοναδικό αυτό χάρισμα που έχουμε στην Ελλάδα, να μετατρέπουμε την ευκαιρία σε κρίση…

Γράφει ο Θεόδουλος Παπαβασιλείου

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Ελεύθερος Τύπος την Κυριακή 5 Μαρτίου