Αξιολόγηση Τεχνολογιών Υγείας: Επιβάλλεται να γίνει σωστά

Όσοι ασχολούνται με τα του χώρου της υγείας, έχουν ακούσει πολλές φορές τα τελευταία χρόνια για το σύστημα Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας (HTA), αλλά και την… ταλαιπωρία που υφίσταται, καθώς μετακινείται ως προαπαιτούμενο από μνημόνιο σε μνημόνιο. Έχουμε πει πολλές φορές πως οι κυβερνώντες προτιμούν τα εύκολα και γι’ αυτό καταφεύγουν, τις περισσότερες φορές, σε λύσεις και μέτρα που θα ενισχύσουν άμεσα το κρατικό πορτοφόλι, χωρίς να μπουν στη διαδικασία να σκεφτούν τις παράπλευρες απώλειες ή τις μακροπρόθεσμες αρνητικές επιπτώσεις. Μοιάζουν με εφήβους που ζουν το τώρα και κάθε σκέψη για το μέλλον τούς φαίνεται ένα μακρινό σενάριο, που δεν έχουν καμία απολύτως διάθεση να διαβάσουν.

Ωστόσο, τα προβλήματα της χώρας κάθε άλλο παρά εφηβικά είναι. Τα περισσότερα από αυτά έχουν ήδη… ενηλικιωθεί, χωρίς να έχει βρεθεί κανείς μέχρι τώρα να ασχοληθεί σοβαρά μαζί τους.

Ο υπουργός Υγείας, Ανδρέας Ξανθός, δεσμεύτηκε πως μέχρι τον Σεπτέμβρη του 2017 η χώρα μας θα διαθέτει, επιτέλους, το δικό της HTA, ενώ από τη Μάλτα, όπου και βρέθηκε πρόσφατα, τόνισε ότι στο υπό ψήφιση νομοσχέδιο βρίσκονται για πρώτη φορά τα κριτήρια για την αξιολόγηση της φαρμακευτικής καινοτομίας. Όλα καλά μέχρι εδώ, αλλά η προηγούμενη εμπειρία μάς κάνει επιφυλακτικούς, τόσο για το θέμα της ολοκλήρωσης του έργου, όσο και για τη σωστή λειτουργία του.

Η δημιουργία και εφαρμογή του ελληνικού συστήματος ΗΤΑ μπορεί να συμβάλει στη βιωσιμότητα του εθνικού συστήματος υγείας, ειδικά σε μια περίοδο που οι πόροι είναι περιορισμένοι και πρέπει να λαμβάνονται αποφάσεις που να μην επιβαρύνουν αδικαιολόγητα τον κρατικό προϋπολογισμό. Παράλληλα, δίνει κίνητρο στην καινοτομία, επιβραβεύοντας τεχνολογίες και θεραπείες με υψηλή προστιθέμενη αξία, που αποδεδειγμένα ωφελούν, τόσο τα συστήματα υγείας, όσο και τους ασθενείς. Τα κριτήρια με βάση τα οποία αξιολογείται η καινοτομία έχουν να κάνουν με την ασθένεια στην οποία απευθύνεται και τον επιπολασμό της, με το όφελος που προσφέρει στον ασθενή σε σχέση με το κόστος, με τη μακροπρόθεσμη εξοικονόμηση που μπορεί να προσφέρει στο σύστημα, αλλά και με κοινωνικοηθικά ζητήματα. Το HTA έχει να κάνει πρωτίστως με τον ασθενή και το δικαίωμά του να έχει άμεση πρόσβαση στις ενδεδειγμένες καινοτόμες θεραπείες που θα παρατείνουν ή/και θα βελτιώσουν τη ζωή του.

Κάτι τόσο σημαντικό που έχει να κάνει με τον άνθρωπο, χρήζει και της απαραίτητης σοβαρότητας και προσοχής. Τα ξένα πρότυπα υπάρχουν και θα πρέπει η ελληνική κυβέρνηση να τα αξιοποιήσει στο έπακρο. Το ελληνικό HTA πρέπει να είναι αξιόπιστο και με αξιοκρατική στελέχωση. Δεν πρέπει να καταλήξει ένα αμφιβόλου αξίας και συνεισφοράς «μαγαζάκι» του υπουργείου, που έπρεπε να γίνει γιατί «το ζητούσαν οι ξένοι».

Με τη βοήθεια της καινοτομίας έχει αυξηθεί ο μέσος όρος ζωής, έχουν μειωθεί τα ποσοστά αναπηρίας και έχει βελτιωθεί η ποιότητα ζωής των ασθενών. Με τη σωστή αξιολόγησή της, οι δαπάνες μετατρέπονται σε επένδυση στην ανθρώπινη ζωή. Και μια τέτοια επένδυση επιβάλλεται να γίνει σωστά.

Γράφει ο Θεόδουλος Παπαβασιλείου

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Ελεύθερος Τύπος, την Κυριακή 14 Μαΐου