Η θωράκιση του Εθνικού Συστήματος Υγείας, η ενίσχυση της βιωσιμότητας και της ανθεκτικότητάς του αποτελούν τις προτεραιότητες του τομέα της Υγείας για την επόμενη μέρα. Tο μέλλον των συστημάτων υγείας χτίζεται σήμερα, με τα ίδια να καλούνται να αντιμετωπίσουν μεγάλες προκλήσεις, τονίστηκε στη συζήτηση με θέμα «Building Sustainable and Resilient health-care systems for a safer future», στο πλαίσιο του Delphi Economic Forum.
Σύμφωνα με την Αναπληρώτρια Υπουργό Υγείας, κα Μίνα Γκάγκα, η στελέχωση των συστημάτων υγείας υπήρξε ένα θέμα που αναδείχθηκε το τελευταίο διάστημα, καθώς η πανδημία κούρασε το υγειονομικό προσωπικό. Όπως ανέφερε η κα Γκάγκα, έχουν γίνει και στην Ελλάδα κάποια πρώτα βήματα για την αλλαγή του συστήματος υγείας, όπως η αναδιαμόρφωση του χάρτη υγείας, η επέκταση της τηλεϊατρικής, τονίζοντας ωστόσο ότι, για να προχωρήσουμε μπροστά, χρειάζεται συνεργασία και συνεννόηση. Η δε διασύνδεση όλων των δομών υγείας θεωρείται εκ των ων ουκ άνευ, με τον ψηφιακό φάκελο υγείας να έχει αρχίσει να εφαρμόζεται πιλοτικά.
Στις δύσκολες συνθήκες λειτουργίες των νοσοκομείων αναφέρθηκε η κα Ρόζα Βρεττού, επιμελήτρια Α’ Καρδιολογίας στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Αττικόν και αν. γραμματέας του τομέα Υγείας του ΠΑΣΟΚ. Όπως είπε, παρά τα προβλήματα στα νοσοκομεία, παράγεται ένα τεράστιο δημιουργικό, επιστημονικό έργο, αλλά από την άλλη αυτό γίνεται πάνω σε μια τεράστια σπατάλη ενέργειας του ανθρώπινου δυναμικού. Η πανδημία ανέδειξε την ανάγκη ενός ισχυρού δημόσιου συστήματος που θα λειτουργεί με έναν υγιή ανταγωνιστικό και ποιοτικό ιδιωτικό τομέα και αυτό είναι το ζητούμενο της επόμενης ημέρας, τόνισε.
Ο κ. Κώστας Αθανασάκης, επίκουρος καθηγητής Οικονομικών της Υγείας και Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας στο Τμήμα Πολιτικών Δημόσιας Υγείας, του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, σημείωσε ότι «το μέλλον των συστημάτων υγείας χτίζεται σήμερα». Ωστόσο, ο μόνος τρόπος για να αντέξει, είναι να εφαρμόσουμε τις πολιτικές και τα μέτρα που θα διασφαλίσουν ότι στο μέλλον θα συνεχίσει να βελτιώνει την ποιότητα ζωής και την υγεία των ανθρώπων. Άρα, θα πρέπει να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητά του και το ότι δεν θα σπάει από μείζονα γεγονότα, όπως οι οικονομικές κρίσεις και οι πανδημίες.
Αναφέρθηκε, δε, στη μελέτη που υλοποιήθηκε ως μέρος της πρωτοβουλίας Partnership for Health System Sustainability & Resilience (PHSSR) για την Ελλάδα με τη συμμετοχή κορυφαίων επιστημών και στελεχών του τομέα της Υγείας, διευκρινίζοντας ότι η διεθνής συνεργασία PHSSR ξεκίνησε από το London School of Economics, το World Economic Forum και την AstraZeneca. Μία από τις σημαντικές προτάσεις της μελέτης είναι η αύξηση του αριθμού των νοσηλευτών στην Ελλάδα. Σαράντα χρόνια το σύστημα υγείας κάνει πολιτική υγείας με βάση την προσφορά, ενώ θα έπρεπε να φτιάξει πολιτικές υγείας με βάση τη ζήτηση, τις ανάγκες και προτιμήσεις του πληθυσμού.
Στις προϋποθέσεις που απαιτούνται, ώστε να γίνει πράξη η βιωσιμότητα και ανθεκτικότητα του συστήματος υγείας αναφέρθηκε ο κ. Ηλίας Κυριόπουλος, Assistant Professor, Department of Health Policy, London School of Economics (LSE). Τα συστήματα υγείας βρίσκονται αντιμέτωπα με προκλήσεις και κρίσεις. Πέρα από το εξωτερικό περιβάλλον, το οποίο είναι πάρα πολύ απαιτητικό, υπάρχουν και ενδογενείς προκλήσεις, χρόνιες, θεσμικές, λειτουργικές, οργανωτικές και διαχειριστικές παθογένειες, σχολιάζοντας: «Δεν πρέπει το μέτρο σύγκρισης να είναι πού είμαστε, αλλά το πού θα μπορούσαμε να είμαστε».
Η κα Έλενα Χουλιάρα, πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος της AstraZeneca Ελλάδας και Κύπρου, ανέφερε ότι με την πανδημία αναδείχθηκε ότι απαραίτητη είναι η συνεργασία όλων των φορέων και αυτό η AstraZeneca το αντιλήφθηκε εγκαίρως και αυτό αποδεικνύεται και από την ανάμιξη της εταιρείας με το εμβόλιο κατά της covid-19. Μέχρι σήμερα έχουν διατεθεί πάνω από 3 δισ. δόσεις εμβολίου χωρίς κέρδος σε τιμή κόστους και υπολογίστηκε ότι τον πρώτο χρόνο διάθεσής του σώθηκαν πάνω από 6 εκατ. ζωές.
Η πανδημία, είπε, ανέδειξε διαχρονικά προβλήματα τα οποία όμως δεν είχαν καταστεί τόσο κρίσιμα και σκοπός της PHSSR είναι να αναδειχθούν οι τρόποι ώστε τα συστήματα υγείας να αναδιαμορφωθούν, να αντέχουν κλυδωνισμούς και να ανακάμπτουν γρήγορα μετά τις κρίσεις.
Αυτό που αναδείχθηκε, πρόσθεσε, είναι ότι η δημιουργία βιώσιμων και ανθεκτικών συστημάτων υγείας προϋποθέτει πολιτικές υγείας ολοκληρωμένες και μακροπρόθεσμες, οι οποίες θα πρέπει να προκύπτουν μετά από διάλογο των εμπλεκόμενων φορέων και να στηρίζονται σε πραγματικές ανάγκες του πληθυσμού.
Βασικός πυλώνας και απαραίτητη προϋπόθεση βιωσιμότητας είναι μια πολιτική φαρμάκου μακροπρόθεσμη, η οποία θα αντιμετωπίζει τόσο τις προκλήσεις όσο και τις ευκαιρίες που δίνει η επιστήμη και θα χτίζει στρατηγικές πάνω σε αυτό.