Ο φαύλος κύκλος της Υγείας

Παρακολουθώντας τα τεκταινόμενα στον χώρο της Υγείας, είτε αυτά που αφορούν την υπόθεση Novartis, είτε τα… απλά, λιτά και απέριττα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς που επισκέπτονται κάποιο δημόσιο νοσοκομείο, καταλήγω στο συμπέρασμα ότι όλα πηγάζουν από δύο βασικές αιτίες: την αδιαφορία και την έλλειψη πολιτικής και βούλησης.

Πριν από λίγες μέρες πιάστηκε επ’ αυτοφώρω γιατρός στο νοσοκομείο «Αλεξάνδρα» για παθητική δωροδοκία. Το φακελάκι είναι γνωστό εδώ και χρόνια. Ζει και βασιλεύει ακόμη και σε περιόδους μεγάλης οικονομικής κρίσης, παρά την καταδίκη του φαινομένου από Ιατρικούς Συλλόγους, τις προειδοποιήσεις και «απειλές» από πολιτικούς και παρά τις ποινές που επιβλήθηκαν κατά καιρούς. Όλοι γνωρίζουν το φαινόμενο, κανείς δεν έκανε ποτέ κάτι δραστικό για να το περιορίσει. Το φακελάκι εξυπηρετούσε και γιατρούς και ασθενείς και κυβερνήσεις. Αναπλήρωνε τους χαμηλούς μισθούς και τις απλήρωτες εφημερίες των γιατρών, έδινε μια ασφάλεια στους ασθενείς, ότι μέσα στο χάος των δημόσιων νοσοκομείων θα λάμβαναν επιπλέον προσοχή και φροντίδα και καθησύχαζε τους κυβερνώντες που δεν μπορούσαν να καλύψουν τις ελλείψεις, να δώσουν αυξήσεις, να προσφέρουν ένα καλό περιβάλλον εργασίας στο προσωπικό του ΕΣΥ. Και κάπως έτσι πορευτήκαμε και πορευόμαστε, όπως δείχνουν και τα νέα κρούσματα, ακόμη και σήμερα…

Η φαρμακευτική δαπάνη είχε αγγίξει κόκκινο στο παρελθόν, αλλά κανείς δεν ασχολήθηκε σοβαρά με το θέμα. Επειδή… λεφτά υπήρχαν, κανείς δεν μπήκε στη διαδικασία να ελέγξει, να προωθήσει μεταρρυθμίσεις, να προσδιορίσει τις ανάγκες και τις δυνατότητες. Θεραπευτικά πρωτόκολλα, ηλεκτρονική συνταγογράφηση, αξιολόγηση καινοτόμων φαρμάκων, μητρώα ασθενών ήταν έννοιες γνωστές, ήταν μεταρρυθμίσεις αναγκαίες, αλλά παρέμεναν – και παραμένουν ακόμη πολλές από αυτές – μόνο σε επίπεδο διαπιστώσεων και εξαγγελιών.

Τα «πιράνχας» και τα «τρωκτικά» της Υγείας κυριαρχούσαν για χρόνια στην επικαιρότητα. Υπερτιμολογήσεις, περίεργες συμβάσεις και αναθέσεις σε τομείς καθαριότητας, υλικών κ.ά. στα δημόσια νοσοκομεία, επίσης γνωστά φαινόμενα, επίσης κατακριτέα, επίσης ξεχασμένα λίγες μέρες μετά, μέχρι να επαναληφθούν και ν’ αρχίσουν ξανά οι «δημόσιες καταδίκες» και οι δεσμεύσεις για πάταξη της διαφθοράς.

Όλα γνωστά εδώ και πολλά χρόνια, σε όλα τα κόμματα, αλλά κανείς δεν βρέθηκε να ασχοληθεί σοβαρά με αυτά και να τα «χτυπήσει» στη ρίζα τους. Καμία συνεργασία κομμάτων δεν έγινε για να βρεθούν κοινά αποδεκτές λύσεις και στρατηγικές, ώστε να αντιμετωπιστούν οι «χρόνιες παθήσεις» του συστήματος. Αντ’ αυτού, όλοι δείχνουν ξαφνιασμένοι, θυμωμένοι και έτοιμοι για δραστικά μέτρα, κάθε φορά που κάτι «καινούριο» κάνει την εμφάνισή του στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων και στα κανάλια.

Η αδυναμία των κυβερνώντων να στελεχώσουν αξιοκρατικά το ΕΣΥ και τους φορείς του υπουργείου, να δώσουν κίνητρα και προοπτική στους εργαζόμενους, να βελτιώσουν τις δομές, να εμπνεύσουν ασφάλεια στους ασθενείς, να προσφέρουν ένα υγιές επιχειρηματικό περιβάλλον στους συνεργαζόμενους παρόχους, να τιμωρήσουν τους όποιους ένοχους, μας έφεραν ως εδώ. Η αδιαφορία και η έλλειψη σχεδίου για την Υγεία, μας έχουν βάλει σε έναν φαύλο κύκλο, από τον οποίο δύσκολα πλέον μπορούμε να βγούμε σώοι και αβλαβείς…

Γράφει ο Θεόδουλος Παπαβασιλείου

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Ελεύθερος Τύπος, την Κυριακή 25 Φεβρουαρίου